Skaningowo-transmisyjny mikroskop elektronowy

Informacje ogólne o STEM

Skaningowo-transmisyjnym mikroskopem elektronowym (STEM) nazywamy transmisyjny mikroskop elektronowy (TEM) wyposażony w detektor analizujący elektrony przechodzące, wtórne i odbite, które są charakterystyczne dla mikroskopii skaningowej (SEM). Obserwacja próbki jest identyczna jak w SEM, główną różnicą jest rodzaj obserwowanego preparatu. Preparaty stosowane do analizy to cienkie folie (podobnie jak w mikroskopii TEM). Analiza STEM pozwala na ocenę ilości i rodzaju pierwiastków znajdujących się w badanej próbce.

Zasady działania STEM

Katoda emituje elektrony, które następnie formowane są w wiązkę przez układ optyczny i skupiane na obserwowanym obiekcie za pomocą kondensora. Wiązka elektronów przesuwa się skokowo po powierzchni preparatu. Energia elektronów, które przeszły przez preparat, dociera do detektora umieszczonego pod próbką
i przekształcana jest w sygnał świetlny wyświetlany na monitorze. Zdolność rozdzielcza zależy głównie od średnicy wiązki elektronów padającej na próbkę, choć oczywiście wartość napięcia przyspieszającego również ma na nią wpływ.

Zalety STEM

Zaletą mikroskopu skaningowo – transmisyjnego jest możliwość obserwacji preparatów grubszych niż w mikroskopie transmisyjnym. Dzięki temu przygotowywanie próbek jest znacznie łatwiejsze. Cienkie folie uzyskiwane są za pomocą wstępnego wycinania krążków z badanego materiału i jego dalszej obróbki za pomocą ścieniania jonowego lub elektrochemicznego. W kolumnie mikroskopu skaningowo – transmisyjnego panują warunki wysokiej próżni, aby bieg wiązki elektronów pozostał niezaburzony. Wykorzystując STEM możemy analizować zarówno skład ilościowy jak i jakościowy.

Obraz powstający w STEM

Jedną z głównych zalet skaningowo-transmisyjnego mikroskopu jest możliwość obserwacji znacznie grubszych preparatów niż w zwykłym mikroskopie transmisyjnym. W mikroskopie STEM mogą występować również inne detektory (elektronów wtórnych i odbitych), charakterystyczne dla SEM, pozwalające na prowadzenie obserwacji identycznych jak w mikroskopii skaningowej. Wiązka pierwotna elektronów ukształtowana przez układ soczewek kondensora oraz obiektywu skanuje powierzchnię preparatu (podobnie jak w SEM). Powstający sygnał jest rejestrowany i wyświetlany na monitorze bądź automatycznie zapisywany cyfrowo. Uzyskiwana rozdzielczość uzależniona jest przede wszystkim od szerokości wiązki (rzędu nanometrów). Mikroskopy skaningowo – transmisyjne pracują w bardzo wysokiej próżni.

Źródło:
http://www.ztch.umcs.lublin.pl/materialy/rozdzial_12.pdf, punkt 5

Specjalizujemy się w dziedzinie mikroskopii elektronowej oraz rozwiązaniach dedykowanych do preparatyki próbek mikroskopowych. Skontaktuj się z naszymi specjalistami, w celu doboru optymalnego rozwiązania:

PIK INSTRUMENTS 

tel: +48 22 726 74 96

e-mail: kontakt@pik-instruments.pl

ul. Gen. L. Okulickiego 5F

05-500 Piaseczno, Polska

pon-pt: 08:00 – 16:00